In juni 2019 nam de Europese Unie een nieuwe Open Data Richtlijn aan. Deze moest vervolgens binnen 2 jaren in alle Lidstaten in nationale wetgeving worden omgezet. Dat is in veel landen niet op tijd gebeurd, waaronder in Nederland. Ondermeer door de pandemie ging de aandacht naar andere dingen. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de draad een tijdje geleden weer opgepakt, en dat resulteert in een Kerstcadeautje: de internetconsultatie voor de nieuwe Wet Hergebruik Overheidsinformatie is op 24 december geopend. Tot 6 februari kan iedereen zijn inzichten delen over de ontwerptekst.
De nieuwe Open Data Richtlijn breidt de scope van organisaties die onder de Richtlijn uit, voegt dynamische data nadrukkelijk toe (vroeger kwamen overheden er mee weg om real time meetgegevens niet te delen omdat op het moment van aanvragen die gegevens nog niet bestonden, alleen een jurist met ‘nee’ als uitgangspunt verzint zoiets) en voegt een lijst verplichte open data publicaties toe (die regels moeten nog in een aparte wet gepubliceerd worden, de Europese Commissie heeft dat nog niet gedaan, al zou dat al een jaar geleden rond zijn).
Verder worden weer stappen gezet in het verder beperken van exclusieve overeenkomsten en het vragen van geld voor gegevensverstrekking, zoals vorige edities van deze Richtlijn ook telkens deden.
Ik ga dit kerstcadeau nog niet openmaken, maar neem in januari uitgebreid de tijd om de tekst te lezen en zonodig van opmerkingen te voorzien.
(Full disclosure: ik werkte in 2017/2018 mee aan de evaluatie en impact assessment van de vorige Hergebruiksrichtlijn. De resultaten daarvan hebben mede de inhoud van de nieuwe Open Data Richtlijn in 2019 bepaald.)
en voor een keertje zal omzetting in Brussel HG sneller zijn dan in Nederland
Vandaag sluit de internetconsultatie voor de implementatiewet van de open data richtlijn. Ik schreef er met Kerst al over. Zojuist diende ik mijn zienswijze op het wetsvoorstel in. Die is samen met de andere openbare reacties beschikbaar online.
Als basis voor mijn reactie vergeleek ik de ontwerptekst (pdf), de memorie van toelichting (pdf), de Europese open data richtlijn, en ook de tekst van de huidige hergebruikswet. Want ook van wat er niet verandert kun je iets vinden tenslotte. Mijn/onze ervaringen in het veld sinds de allereerste open data richtlijn van kracht werd, vormen de bril die ik opzette.
Oorspronkelijk zou ik mijn reactie schrijven vanuit het perspectief van een klant. Maar na grondige beschouwing wordt die niet of nauwelijks geraakt door de wijzigingen, en dat maakte een reactie vanuit die organisatie niet heel nuttig. Tegelijkertijd is er wel genoeg te zeggen over het wetsvoortsel. Dus deed ik het vanuit mijn persoonlijke perspectief, en dat van ons bedrijf.
Het is prettig te zien dat ook andere organisaties hebben gereageerd. Dat maakte het mogelijk om zelf nog een paar dingen aan te voeren die anderen juist niet noemden, en er op te vertrouwen dat andere punten al voldoende door andere partijen waren belicht.
Nu is het wachten op het uiteindelijk voorstel, en de goedkeuring daarvan. Nederland is laat met deze wet, hij had vorig jaar juli al van kracht moeten zijn. De invoering van de Open Data richtlijn is één van de bouwstenen van de Europese datastrategie, en er staat veel te gebeuren. Dus hoog tijd dat Nederland hier stappen in zet. Dan kunnen we ook makkelijker met elkaar de kansen die er bij horen verzilveren.