Begin je PKM met deze twee kleine methodieken

Afgelopen woensdag nam ik deel aan een RADIO webinar over persoonlijk kennismanagement (pkm). Ik vertelde over hoe ik sinds lange tijd voor mezelf aan PKM doe. Het webinar was getiteld ‘Word PKM kampioen’. Ik begon met te zeggen dat je geen PKM kampioen wordt ten opzichte van anderen, maar ten opzichte van jezelf. Je helpt jezelf sneller te leren en al eerder geformuleerde ideeën en inzichten in te zetten in je werk. Als je het resultaat van iemands PKM-systeem ziet dat al jaren bestaat, is het makkelijk te denken dat zo’n groot construct bouwen voor jezelf niet mogelijk is of te veel tijd kost. Het punt is echter dat geen enkel uitgebreid PKM-systeem op basis van een blauwdruk gebouwd is. Het is ontstaan uit langdurig toepassen van kleine handelingen. Kleine handelingen die al vanaf de eerste keer dat je ze doet waarde hebben voor jezelf. Een lange wandeling is volledig opgebouwd uit eenvoudige voetstappen.

Tijdens het webinar kwamen we net een beetje tijd tekort om dat punt nogmaals aan het eind te maken: klein en makkelijk beginnen is hoe je PKM vanaf het eerste moment waardevol maakt voor jezelf. Die kleine dingen maken je PKM kampioen. Je PKM systeem groeit vanzelf als het voor je leren en kenniswerk nuttig is.

Ik wil twee dingen aanwijzen uit een iets langer lijstje dat ik hieronder noem en waar ik mee had willen eindigen woensdag. Die twee dingen zijn volgens mij vanaf het eerste begin van belang en nut:

Als je iets bewaart, noteer altijd in je eigen woorden waarom je het bewaarde interessant vindt, je eerste associatie of gedachte er bij, wat je er in verrast of aanspreekt. Dit maakt je een curator van informatie i.p.v. een verzamelaar of hoarder, het maakt het verschil tussen informatie-overvloed versus informatie-overload.
Begin als je informatie zoekt altijd in je eigen notities en bewaarde spullen. (Je kunt bovendien in je eigen woorden zoeken, omdat je bij alles een eigen annotatie hebt opgenomen vanwege de actie hierboven.)

Door het eerste methodiekje help je je toekomstige zelf om te snappen wat je in de bewaarde info zag, en hoe die van nut kan zijn. Het tweede methodiekje zorgt dat je ook gebruikt wat je bewaard hebt. Zoals Lykle de Vries bij het webinar zei, het valideert je inspanning om dingen te bewaren.
Dit zijn twee heel praktische dingen die meteen uitvoerbaar zijn.

Het iets langere lijstje met tips bevat ook wat meer abstracte dingen die ook over houding en reflectie op je werkwijzen gaan:

Zie PKM als bron van autonomie, en kenniswerk als je ambacht
Heb een logische flow als systeem, begin klein
Maak toegang op 1 plek met je surprisal als annotatie makkelijk
Begin alles met zoeken in je notities, doe denkwerk in je notities
Laat structuur ontstaan, als verdienste van je denkwerk
Neem de juiste frictie weg
Maak delen makkelijk
Wees aardig voor je rommelige zelf: het is een feature.

Ter illustratie een paar afbeeldingen van hoe ik dingen die ik bewaar voor mezelf annoteer. Je ziet twee varianten. Er komen voorbeelden uit mijn notitie-tool (Obsidian), en voorbeelden uit de online annotatietool hypothes.is (die uiteindelijk ook automatisch in mijn notitietool terechtkomen). Je ziet hoe ik formuleer waarom ik iets bewaar, en je ziet ook links naar eerdere notities, trefwoorden of namen van auteurs. Die helpen allemaal bij het terugvinden als ik later een gerelateerde vraag heb. Zie ook hoe de omschrijving niet per se betekenis heeft voor iemand anders dan mijzelf. Het zijn mijn duidingen bij iets, en dat maakt het voor mij makkelijker terug te vinden. De P in PKM staat voor persoonlijk immers. Natuurlijk is die eerste annotatie in veel gevallen niet het eindstadium. Daarna volgt nog verwerking en til ik de interessantste dingen uit het bewaarde en maak daar losse notities in mijn eigen woorden van. Maar veel blijft ook gewoon in deze toestand tot ik het een keer vind op basis van een vraag of behoefte. Dat is dan kennelijk het juiste moment om de verdere verwerking van die informatie te doen.