Bijna twintig jaar geleden, op de dag na mijn verjaardag, vond de vuurwerkramp in Enschede plaats. Het is een reden dat we veel langer in Enschede zijn blijven wonen dan we zelf gedacht hadden. Danny de Vries maakte de videobeelden van de ontploffing die de wereld overgingen en overleefde. Een collega van hem, Marcel van Nieuwenhoven, kwam op dezelfde locatie om, omdat hij net iets dichter op het vuur stond.

Danny schreef kort na de vuurwerkramp al zijn herinneringen en emoties op. En keek er twintig jaar niet naar. Nu wel, omdat de huidige pandemie associaties oproept met toen. Hij maakte er een boek van, als brief aan zijn omgekomen collega en vriend Marcel.

Danny en ik kennen elkaar goed uit onze studietijd in Enschede. We zaten samen in het sociëteitsbestuur van onze studentenvereniging eind jaren negentig, zijn beiden lid van hetzelfde verticale verband binnen die vereniging, en waren allebei lid van het bestuur van de lokale oranjevereniging omdat we het oranjefeest in de stad een impuls wilden geven (dat lukte). Danny is bevlogen en warm, en altijd actief op veel verschillende fronten.

De dag van de vuurwerkramp belde ik hem omdat ik rook zag ten noorden van ons huis, vanuit het keukenraam toen ik de gebaksschoteltjes van mijn verjaardag aan het opruimen was. Hij was al onderweg zei hij, en had toevallig een camera bij zich omdat hij eerder elders een item had opgenomen voor de regionale omroep. Kort daarna hoorde ik hem op de radio zeggen dat hij op locatie was. Toen kwam die gigantische klap. Urenlang wisten we niet hoe het met Danny was en drentelde ik onrustig heen en weer, tot hij een paar uur later weer te horen was. Toen ik hem een paar dagen later in de achtertuin van zijn studentenhuis weer ontmoette en omhelsde was dat emotioneel. Het moment waarop ik weer voelde hoe weinig het scheelde of ik had een vriend verloren. Ik heb hem nooit meer gebeld met een nieuwstip. Mij te gevaarlijk.

We spraken in de bizarre dagen na de vuurwerkramp over hoe schrijven een manier is om gebeurtenissen te verwerken, en op enig moment daarna bracht ik hem in contact met een uitgever die ik kende. Dat was te vroeg. Twintig jaar later is ook prima op tijd.

Ik heb het boek Brief aan Marcel besteld en hoop het dit weekend te lezen.

Het monument van de vuurwerkramp, met de namen van de omgekomen stadsgenoten, waaronder Marcel van Nieuwenhoven. Foto Cyril Wermers, 13 mei 2005 tijdens de jaarlijkse herdenking, licentie CC BY NC